Allah bir kavmi severse; kendilerine belâ gönderir, kendilerini sıkıntıya sokar. Allah insanlara acımayana, merhamet etmez. Allah’ı görüyormuş gibi ibâdet et. Zira, sen onu görmüyorsun ama, o seni görüyor. Allah’tan utanmayan, insanlardan da utanmaz. Allah-ü Taâlâ, muhakkak sûretlerinize ve mallarınıza bakmaz; fakat kalplerinize ve amellerinize nazar buyurur. Amellerin kıymeti niyetlere bağlıdır. Herkesin niyeti ne ise eline o geçer. Asıl zenginlik, mal-mülk çokluğundan değildir. Gerçek zenginlik ancak gönül zenginliğidir. Bana çektirilen eziyet, hiç bir Peygamber’e çektirilmedi. Ben, ancak ahlâkın en güzellerini tamamlamak için gönderildim. Bildiğinizi herkese öğretiniz, bilginizi yayın, kolaylaştırın, zorlamayın, müjdeleyin, nefret ettirmeyin. Birbirinizden nefret etmeyin, birbirinize düşman olmayın, birbirinizden yüz çevirmeyin, birbirinize hased etmeyin, kin gütmeyin, ey Allah kulları kardeş olun. Bir kulun îmanı, gönlü doğru olmadıkça doğru olmaz; gönlü de, dili doğru olmadıkça doğrulmaz. Bize kılıç çeken, bize karşı silah taşıyan bizden değildir. Çin’de bile olsa ilmi alınız. Dünya lezzetlerini yıkan ölümü çokça anınız. Çünkü; o geçim darlığı çekenleri feraha kavuşturur, avutur, zenginlerin de ihtiraslarını frenler. Emanete riâyet etmeyenin, îmanı yoktur; ahdine vefâ etmeyenin, dîni yoktur. Hased, ateşin odunu yemesi gibi iyilikleri yer. İçinizden hiç biriniz; kendi nefsi için sevdiğini, mü’min kardeşi için de sevmedikçe hakiki mü’min olamaz. İlmi öğrenip de başkalarına dağıtıp nakil etmeyen insan, altınları gömüp onu sarf etmeyen, ondan yedirip içirmeyen kimseye benzer. Îmanın en üstünü, yükseği; iyi ahlâk, sabır ve cömertliktir. İnananın anlayışından sakının; çünkü o, Allah nûru ile bakar, görür. İnsanlara karışıp eziyetlerine katlanan mü’min, insanlara karışmayıp eziyetlerine katlanmayan mü’minden üstündür. İnsanların en çetin belâya uğrayanları Peygamberlerdir; onlardan sonra temiz ve özü doğru kişilerdir; onlardan sonrada onlara benzeyenler ve benzeyenlere benzeyenlerdir. İnsanların en hayırlısı, insanlara en faydalı olanıdır. İşler, o işlere ehil olmayanlara verilirse, kıyamet yaklaşmış demektir. Kanâat tükenmez bir hazinedir. Kızgınlık anında; hiç kimse, iki kişi arasında hakemlik yapmamalıdır. Kolaylaştırınız, güçleştirmeyiniz; sevindiriniz, nefret ettirmeyiniz. Komşusu aç iken, kendisi tok yatan bizden değildir. Müslüman, diğer Müslümanların; elinden ve dilinden sâlim olduğu kimsedir. Müslümanlık, güzel ahlâktan ibarettir. Mütevâzı olanı Allah yüceltir, kibirli olanı Allah alçaltır. Ne mutlu o kimseye ki; ayıbı başkasının ayıplarıyla uğraşmaktan, kendisini alıkoyar. Ölüme, ölüm gelmeden hazırlanınız. Sözünde durmak, ahdini yerine getirmek îmandandır. Ya öğretici ol, ya öğrenen ol, ya dinleyen ol. Sakın dördüncü olma. Zulümle bir şey elde eden bizden değildir.